معرفی و مراحل آزمون سردفتری 1401
دفتر اسناد رسمی یا دفترخانه یا محضر
دفتر اسناد رسمی یا دفترخانه یا محضر یک نهاد مدنی برای تنظیم حرفه‌ای عقود و قراردادها و ثبت رسمی اسناد در ایران است. هرچند این نهاد وابسته به قوه قضائیه ایران است ولی به صورت مستقل و بدون وابستگی مالی به حاکمیت سیاسی اداره می‌شود.
دفتر اسناد رسمی به عنوان یک مرکز حقوقی و مدنی رابط حاکمیت و شهروندان است، مهم ترین کار این نهاد تامین و تضمین امنیت حقوقی و اقتصادی جامعه است.
سردفتر در راس این نهاد شخصاً دارای مسئولیتی مستقل از دولت و قوای حاکم بوده و با تنظیم دقیق اسناد نقش حساسی در جلوگیری از وقوع نزاع های بی مورد و کاهش مراجعات مردم به محاکم دادگستری دارد.
کمک به تامین بهداشت حقوقی جامعه، از طریق تثبیت مالکیت شهروندان بر اموال و دارائی های خود و رسمیت بخشیدن به عقود و تعهدات و وصول برخی درآمدهای دولت از دیگر کارهای این نهاد است.
از ابتدای تاسیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و در نظام و ساختار سنتی و قدیمی اداری و مدیریتی آن که در عین حال در نوع خود مترقی بوده، بخشی از وظایف اجرایی بر عهده نهادهای تخصصی مدنی یعنی دفاتر اسناد رسمی و دفاتر ازدواج و طلاق محول شده است.
دفاتر اسناد رسمی بخش قابل توجهی از عرضه خدمات ثبتی و تنظیم و ثبت اسناد رسمی را بر عهده داشته و ضمن انجام امور مزبور کار مشاوره رایگان و خدمات معاضدت قضایی جامعه را نیز انجام می‌دهند، واگذاری بخشی از امور حاکمیتی شامل ثبت نقل و انتقالات و تعهدات توسط قوه قضائیه به بخش خصوصی متخصص، علاوه بر بالا بردن دقت در تنظیم اسناد و سلب مسئولیت حاکمیت در این زمینه، قسمت مهمی از شکایات علیه حکومت یا کارگزاران حکومتی و جبران خسارات ناشی از اشتباه در تنظیم اسناد را به سمت گروهی از خود مردم یعنی سردفتران اسناد رسمی هدایت نموده‌است.
نحوه انتصاب سردفتران
۱- از طریق آزمون سالانه سردفتری
از طریق آزمون سالانه سردفتری در شرایطی که:
• در اثر افزایش جمعیت، یا افزایش تعداد معاملات طبق شرایط مندرج در قوانین نیاز به تاسیس دفترخانه جدید وجود داشته باشد، یا اینکه بدلیل انفصال دائم از خدمت، یا عدم معرفی جانشین توسط سردفتر یا وارثین وی دفترخانه‌های فاقد سردفتر در کشور وجود داشته باشند؛ در شهریور ماه هر سال آگهی آزمون سردفتری اسناد رسمی در برخی روزنامه‌های کشور منتشر می‌شود که افراد واجد صلاحیت از طریق آزمون، انتخاب و انتصاب می‌شوند.
۲- از طریق معرفی جانشین از طرف سردفتری که در شرف بازنشستگی است.
• چون واجد صلاحیت بودن سردفتران امری مهم تلقی می‌شود لذا قانون گذار سعی نموده که از ظرفیت و تجربه خود سردفتران نیز برای انتخاب سردفتران جدید واجد صلاحیت و مورد اعتماد استفاده نماید به همین دلیل است که سردفتر صرفا در زمان رسیدن به بازنشستگی پایان دوره خدمتی و اوج تجربه کاری حق معرفی جانشین را دارد.
این موضوع باعث می‌شود که تغییر مدیریت ناگهانی دفترخانه در کار ارباب رجوع ایجاد اختلال ننماید و کارکنان و پرسنل دفترخانه امنیت شغلی بیشتری احساس نمایند. چنانچه فرد معرفی شده موفق به جلب موافقت قوه قضاییه شود بعنوان جانشین سردفتر بازنشسته در دفترخانه منصوب خواهد شد.
جدول اسامی دروس، ضرایب و تعداد سئوالات آزمون سردفتری اسناد رسمی
لازم به ذکر است که تعیین ضرایب دروس در آزمون سردفتری اسناد رسمی ۹۶ به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک است ولی دروس حقوق ثبت، آیین‌نامه و مقررات ثبتی، ادبیات فارسی و عربی تعیین کننده قبولی داوطلبان است.
زمان ثبت نام آزمون سردفتری اسناد رسمی 1401
از آنجا که، تعداد دفاتر اسناد رسمی در سراسر کشور به تعداد زیادی هستند و برای نیاز جامعه کفایت می کنند، آزمون سردفتری اسناد رسمی، هر سال و به صورت متوالی برگزار نمی شود. به طور کلی، زمان ثبت نام و برگزاری این آزمون روند از پیش تعیین شده و دقیقی ندارد.
آخرین مرتبه ای که ثبت نام آزمون سردفتری اسناد رسمی انجام گرفت، در اردیبهشت ماه سال 1397 بود و به همین دلیل، احتمال ثبت نام و برگزاری این آزمون در سال 1401 وجود دارد. همچنین، احتمال امکان برگزاری این آزمون، افزایش پیدا کرده است؛ زیرا، رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، در نشست خبری مورخ 5/ تیر/ 1400اعلام نمود:
“با توجه به سند تحول، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، بر اساس نیاز اقدام به برگزاری آزمون سردفتری اسناد رسمی و اعطای پروانه کرده است و اعطای پروانه مانند سابق، مستلزم گذشت یک بازه زمانی خاص نیست . بنابراین تا امسال آزمون سردفتری را برگزار کنیم.”
شرایط شرکت در آزمون سردفتری 1401
1- اشخاص زیر می توانند در آزمون سردفتری – اشخاصی که دارای کارشناسی حقوق قضائی و فقه و مبانی حقوق اسلامی باشند.
– کسانی که دارای دو سال سابقه خدمت قضایی یا وکالت پایه یک دادگستری باشند.
– سایر کارشناسی¬ها به شرط داشتن سه سال سابقه دفتریاری.
– اشخاصی که از مراجع مسلم، دارای تصدیق اجتهاد طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب وزارت دادگستری می‌رسد، باشند.
– دفتریارانی که دارای گواهی قبولی امتحان مخصوص سردفتری و دفتریاری موضوع شق سوم ماده ۱۰ قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب ۱۳۱۶ باشند به شرط داشتن پنج سال سابقه دفتریاری.
– دفتریارانی که دارای دیپلم کامل متوسطه باشند به شرط داشتن هفت سال سابقه دفتریاری اول.
– دفتریاران اول که در تاریخ تصویب این قانون شاغل بوده و ۱۵ سال سابقه دفتریاری اول اعم از تناوب و یا مستمر داشته باشند.
۲- سن سردفتران اسناد رسمی در بدو اشتغال نباید از ۲۴ سال کمتر و از ۵۰ سال بیشتر باشد.
۳- اداره کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مرجع تشخیص و احراز شرایط مذکور می‌باشد.
۴- در مورد ضرایب، لازم به ذکر است که تعیین ضرایب به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک است ولی دروس حقوق ثبت، آیین‌نامه و مقررات ثبتی، ادبیات فارسی و عربی تعیین کننده می‌باشد.
۵- برگزاری آزمون سردفتری اسناد رسمی منوط به نیاز سازمان ثبت و واحدهای تابعه می باشد و تاریخ برگزاری آزمون معمولاً زمستان می‌باشد.
۶- آزمون بصورت تستی و چهارگزینه‌ای می‌باشد و پذیرفته شدگان آزمون پس از طی مراحل گزینش، کارآموزی و اختبار به موجب ابلاغ رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به مقام سردفتری اسناد رسمی منصوب می‌گردند.
نحوه ثبت نام آزمون سردفتری 1401
ثبت نام آزمون سردفتری اسناد رسمی 1400، فقط به صورت اینترنتی و از طریق مراجعه به سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام می گیرد .
داوطلبان آزمون سردفتری، می توانند پس از فراهم کردن مدارک لازم برای ثبت نام آزمون سردفتری اسناد رسمی، با انجام مراحل زیر، اقدام به ثبت نام در آزمون سردفتری اسناد رسمی 1401 نمایند:
1- رجوع به درگاه الکترونیکی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
2- مطالعه اطلاعیه ثبت نام
3- خریدن کارت
4- انجام فرآیند ثبت نام و تکمیل فرم و بارگذاری مدارک
5- دریافت کد رهگیری
به محض شروع ثبت نام آزمون سردفتری اسناد رسمی 1401 راهنمای تصویری برای اطلاع از چگونگی طی کردن مراحل ثبت نام در سایت قدم یار قرار داده می شود
میزان درآمد سردفتران
درآمد سردفتران با توجه به عواملی از جمله محل دفتر، میزان معاملات و … متفاوت است. برخی از دفترخانه ها درآمدهای ناچیز و برخی درآمدهای کلان دارند.
در چند سال قبل تعداد زیادی سردفتر جدید مجوز کار دریافت کرده اند تا این درآمدهای کلان به طور متعادل بین همه دفاتر اسناد رسمی تقسیم شود. اما این کار موثر نبود تا جایی که برخی دفاتر اسناد رسمی، آن هم دفترخانه‌های واقع در تهران و برخی از شهرها، اگر سهمیه انتقال اسناد دولتی به ایشان نرسد، رسماً باید محل کار خود را تعطیل کرده و به دنبال کار مناسب‌تری بگردند.
به طور کلی در دوره های رونق خرید و فروش خانه، مشاسین، ویلا و … کار بیشتر این افراد نیز از رونق خوبی برخوردار می‌باشد. برعکس در هنگام رکود، صاحبان عمده دفترخانه‌های اسناد رسمی کشور از آینده شغلی خود به شدت نگران هستند.
با توجه به ممنوعیت سردفتران اسناد رسمی از انجام امور تبلیغاتی و ممنوعیت از اشتغال به امور تجارت و شغلهای دیگر قاعدتاً حکومت می بایست حداقل های هزینه معیشت این صنف را تضمین نماید که در عمل این اتفاق رخ نمی دهد. این درحالی است که بسیاری از سردفتران اسناد رسمی، حتی برای تأمین مالی نیازهای اولیه خود یعنی مکان، کارمند، آبدارچی و تجهیزات دفترخانه- به خصوص در دوران رکود – با مشکل روبه‌رو هستند. برخی دفاتر اسناد رسمی که به روش‌های گوناگون توانسته‌اند انحصار نقل و انتقال اسناد بانک‌های دولتی و خصوصی را برای خود بگیرند، از درآمد بسیار کلان و هنگفتی برخوردارند. بنا بر تصوری که میان مردم است، صاحبان دفاتر اسناد رسمی با این همه هزینه انتقال سند قطعا دارای درآمدهای کلان هستند؛ حال آن‌که از کل هزینه انتقال سند، مبلغ نسبتا کمی به عنوان حق‌التحریر دفاتر اسناد رسمی منظور می‌شود.
وجوهی که معمولا در دفاتر اسناد رسمی وصول می‌شود عبارتند از:
• حق التحریر طبق تعرفه مقرر وزارت دادگستری.
• حق الثبت به ماخذ ماده ۱۲۳ قانون اصلاحی قانون ثبت.
• مالیات و حق تمبر برابر مقررات مالیاتی.
• سایر وجوهی که طبق قوانین وصول آن به عهده دفترخانه محول است.
