معرفی و مراحل آزمون قضاوت
در حقیقت آزمون قضاوت 6 مرحله دارد و زمانی که داوطلبان 3 مرحله اول یعنی مرحله تستی؛ مرحله تشریحی و مرحله مصاحبه را با موفقیت پشت سر بگذارد، برای ادامه مراحل و تشکیل پرونده به اداره گزینش واقع در خیابان حافظ، روبروی دانشگاه امیرکبیر، ساختمان شماره ۳ قوه قضائیه دعوت می شوند.
شایان ذکر است مرحله تستی در مراکز استان ها و بقیه مراحل اعم از آموزش و گزینش در تهران انجام میشود.
مرحله اول (مرحله تستی آزمون قضاوت):
در این مرحله، سوالات بصورت تستی و از دروس معین شده که شامل حقوق مدنی، آیین دادرسی مدنی، حقوق تجارت، حقوق جزای عمومی، حقوق جزای اختصاصی، آیین دادرسی کیفری، اصول استنباط، متون فقه و حقوق اساسی می باشد برگزار میگردد که داوطلبان میتوانند اکثر جزوات و نمونه سوالات سالهای قبل را در سایت قدمیار به رایگان دانلود نمایند. داوطلبانی که 60 درصد حد نصاب لازم را در این مرحله کسب نمایند دو هفته مانده به آزمون تشریحی به آنان فبولیشان اعلام میگردد.
مرحله دوم (مرحله تشریحی ازمون قضاوت):
در این مرحله، همه دروس که داوطلب در بخش تستی مورد آزمون قرار گرفته است البته به جز دروس اصول استنباط و حقوق اساسی به صورت تشریحی مورد سوال قرار میگیرد . نتایج حدودا یک ماه پیش از زمان دعوت به مصاحبه اعلام میگردد. معمولا فاصله آزمون تستی و تشریحی حدود 2 ماه است.
مرحله سوم (مرحله مصاحبه علمی آزمون قضاوت):
داوطلبانی که در مرحله تشریحی پذیرفته میگردند، به ترتیب حروف الفبا با تماس تلفنی دعوت به مصاحبه حضوری میشوند. داوطالبان توجه داشته باشند که در سایتهای سنجش و یا قوه قضاییه هیچ تاریخی اعلام نمیگردد. در این مرحله سوالاتی در زمینه متون فقه و جزایی و دروس تخصصی پرسیده میشود. می باشد و تا حدودی سلیقه ای است، لیکن به هر حال سوالات از قوانین و کتب علمی طرح می شوند. در این بخش نمره فرد از 100 نمره محاسبه می شود. یعنی با کسب مجموع ۶۰ امتیاز از ۱۰۰ امتیاز می توانید در مصاحبه قبول شوید و به مرحله ی گزینش راه پیدا کنید.
الف.مصاحبه متون فقه:
در این مرحله مصاحبه کننده که معمولا روانشناس هم هست کتاب شرح لمعه دو یا سه متن انتخاب مینماید و شما باید آن را ترجمه نمایید، آنگاه در زمینه متن ترجمه شده سئوالاتی از شما پرسیده میشود همچنین در زمینه اعراب گذاری نیز پرسشهایی مطرح میگردد . در این مرحله که 10 نمره از 100 نمره ی کل مصاحبه را دارد با کمی کوشش میتوانید 10 نمره و یا حداقل 7 نمره کسب نمایید. سعی نمایید با روخوانی صحیح توجه مصاحبه کننده را جلب نمایید. از جمله مباحصی که در مصاحبه بسیار مورد پرسش واقع میشوند مباحث بیع و قصاص میباشند.
ب.مصاحبه دروس خصوصی:
مصاحبه دروس مدنی و آیین دادرسی مدنی و تجارت در اتاق دیگری برگزار میگردد. ۴۵ نمره از ۱۰۰ نمره ی کل آزمون به این مصاحبه اختصاص دارد. معمولا برای تجارت یک سوال در زمینه اصول اسناد تجاری (استقلال امضاها – تجریدی بودن و …) می پرسند همچنین از درس مدنی هم معمولا 2 تا 3 سوال پرسیده می شود که در زمینه شرایط عمومی ودیگری از هبه و عاریه و ودیعه و … است. در زمینه آیین دادرسی مدنی هم ۲ سوال معمولا پرسیده میشود و در نهایت یک سوال هم از اجرای احکام می پرسند که توصیه میشود قانون اجرای احکام مطالعه شود.
ج.مصاحبه دروس کیفری:
در اتاق سوم مصاحبه دروس کیفری که 45 امتیار دارد انجام میشود. در این مصاحبه از مطالب دروس جزای عمومی و جزای اختصاصی و آیین دادرسی کیفری سوال میگردد که در زمینه جزای عمومی مطالعه متن قانون کافی است برای جزای اختصاصی جلد دوم کتاب دکتر میرمحمد صادقی(جرایم علیه اموال) بسیار مهم است. در مورد درس آیین دادرسی کیفری قانون جدیدبسیار با اهمیت است.
مرحله چهارم (مرحله گزینش):
مرحله گزینش قضاوت از 5 بخش جداگانه تشکیل می گردد.
الف) تشکیل پرونده:
در این بخش داوطلبانی که مراحل پیشین را طی کرده باشند، به اداره گزینش وارد میشوند. و مدارک لازم برای تشکیل پرونده از سوی قوه قضائیه به اطلاع آنان رسانده میشود. سپس به برگزیدگان در این مرحله پس از تشکیل پرونده دو عدد برگ تحت عنوان «تعدیل و توثیق» داده میشود که باید توسط «قاضی، امام جمعه یا استاد دانشگاه» امضا شوند.
ب) مصاحبه روانشناسی تستی:
پس از گذشت حدود 20 روز برگزیدگان مراحل قبلی برای آزمون تستی روان شناختی که حدود 250 تست عمومی و معمولا در زمینه اطلاعات شخصی و عمومی است دعوت میشوند و مورد ارزیابی واقع میشوند.
ج) مصاحبه روانشناسی شفاهی:
پس از این که آزمون تست روانشناسی انجام شد ، از داوطلبان در یک ازمون شفاهی در یک مصاحبه حضوری و توسط یک روان شناس سئوالاتی درباب مسایل روز که معمولا حدود 20 سئوال است پرسیده میشود.
د) تحقیق محلی:
این مرحله که معمولا مرحله طولانی است و بین دو ماه تا یک سال هم میتواند به درازا بیانجامد ، داوطلبانی که امتیازات لازم را تا اینجا کسب نموده باشند ، پرونده شان برای انجام تحقیقات محلی به شهرستان محل اقامتشان ارسال میشود.
و) مصاحبه عقیدتی:
پس از طی مراحل قبل در صورتی که داوطلب تاییدات لازم را در قسمت تحقیق محلی کسب نمود مصاحبه احکام و عقیدتی از او به عمل می آید که معمولا در حد سئوالات عادی احکام و عقیدتی است.
مرحله پنجم (اختبار):
در آخرین مرحله از آزمون قضاوت دو نفر از قضات عالی رتبه دیوان عالی کشور و یک نفر ریاست محترم گزینش قضات از داوطلب سوالاتی را می پرسند. در صورت قبولی در آن مراحل آزمون قضاوت به پایان خواهد رسید.
مرحله آموزشی یا کارآموزی:
این مرحله معمولا در مراکز استانها برگزار میشود و حدود یک سال طول می کشد و برای دانشجویان دکترا ، 6 ماه است کارآموزان در طول دوره علاوه بر گرفتن حقوق باید دروس علمی و کارگاهی را که جنبه عملی و کاربردی دارند میگذرانند. اخیرا شیوه بومی گزینی جایگزین شیوه های قبلی شده است ولی کارآموزان در این دوره حدود 50 امتحان را پشت سر میگذارند و هر چه رتبه بهتری در این امتحانات کسب نمایند شانس انتخاب شهر بهتری(حتی شهر تهران) را پیش رو دارند در حقیقت افرادی که در دوره کارآموزی جزو سه نفر اول قرار بگیرند شانس انتخاب شهر های بزرگ مثلا تهران را دارند و افرادی که جزو سه نفر آخر قرار بگیرند معمولأ در مناطق محروم مشغول بکار میشوند.
