تاریخچه ISI

مؤسسه اطلاعات علمی یا ISI (Institute for Scientific Information)‏ موسسه‌ای با تمرکز بر علم‌سنجی و انتشارات علمی است که در سال ۱۹۶۰ توسط یوجین گارفیلد تأسیس شد. این مؤسسه توسط مؤسسه‌ی علمی تامسون در سال ۱۹۹۲ خریداری و به‌عنوان Thomson ISI شناخته شد و اکنون نیز بانام Thomson Scientific شناخته‌شده است. این مؤسسه بخشی از شرکت Thomson Reuters است.

مؤسسه ISI خدمات مربوط به پایگاه‌های دادهی فهرست کتاب‌ها و مقالات را ارائه می‌دهد. به‌طور اختصاصی این خدمات نمایه‌سازی نقل‌قول‌ها و تحلیل آنها است که توسط خود گارفیلد پایه‌گذاری شده است. این خدمات شامل نگهداری داده‌های نقل‌قول‌های مقالات هزاران نشریهی دانشگاهی است. این خدمات از طریق سرویس پایگاه داده ی ISI’s Web of Knowledge در دسترس است. این پایگاه داده به پژوهشگران این امکان را می‌دهد که بداند کدام مقاله‌ها بیشتر مورد ارجاع قرار گرفته و چه مقالاتی از این مقاله مطلبی را نقل‌قول کرده‌اند.
آی‌اِس‌آی، سالانه گزارشی را تحت عنوان گزارش استنادی مجلات علمی را که با سرواژه جِی‌سی‌آر (Journal Citation Reports)‏ معروف است ارائه می‌کند که در آن مجلات نمایه‌شده در بانک اطلاعاتی خود را بر اساس شاخصی با عنوان ضریب تاثیرگذاری رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر ضریب تاثیرگذاری یکی از شاخص‌های اصلی برای اعتبار علمی مجلات علمی محسوب می‌شود.
موسسه اطلاعات علمی هرسال به بررسی تمامی مجله‌های علمی انگلیسی‌زبان می‌پردازد و بر اساس معیارهایی که دارد تعدادی نشریه را به‌عنوان نشریه‌های معتبر معرفی می‌کند. تعداد مجله‌هایی که هرسال معرفی می‌شوند، متفاوت است. گاه یک نشریه در فهرست آی اس آی قرار می‌گیرد و همین نشریه ممکن است سال آینده در فهرست موردنظر جایی نداشته باشد. در حال حاضر حدود 20 هزار مجله در فهرست آی اس آی قرار دارد و حدود 2 هزار مجله نیز هرسال به این فهرست افزوده می‌شود.

موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information)

بانک اطلاعات ISI مرکزی برای فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهم‌ترین مجلات علمی منتشره در دنیا به‌منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف می‌باشد.
هر مجله علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI یکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می‌گذارد. ازجمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین‌المللی مقالات چاپ‌شده در آن، نشر به‌موقع مجله و جایگاه نشر آن می‌باشد.
لازم به ذکر است که هیچ‌یک از این عوامل به‌تنهایی موردبررسی و ارزیابی قرار نمی‌گیرد بلکه با بررسی مجموع عوامل یک امتیاز کلی داده خواهد شد. ازجمله مواردی که در ارزیابی مجله موردتوجه قرار دارد این است که عنوان مقالات، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد همچنین توصیه می‌شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند. اگرچه اطلاعات علمی مهم به‌تمامی زبان‌ها به چاپ می‌رسد اما موارد ذکرشده باید به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد زیرا ارزیابی‌کنندگان مجلات علمی در ISI نمی‌توانند عناوین و منابع به‌کاررفته در مقالات را به زبان انگلیسی ترجمه کنند. داوری علمی و تخصصی مقالات چاپ‌شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی ازجمله عمده‌ترین موارد موردتوجه ارزیابی‌کنندگان می‌باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است.

ارجاع به خود یا self citation چیست؟

اگر منابع ذکرشده در مقاله٬ پژوهش نویسندگان خود مقاله باشد٬ این کار از ارزش مقاله می‌کاهد زیرا جنبه بین‌المللی بودن آن را ضعیف می‌کند. درجه ارجاع به خود مجلات ISI معمولاً کمتر از ۲۰٪ است.

ضریب تأثیر یا درجه تأثیر یا Impact factor چیست؟

این عامل همه‌ساله توسط ISI برمبنای ارجاعات به هر یک از مجلات علمی آن محاسبه می‌شود و نتیجه در گزارشات ارجاع مجله یا Journal Citation Reports یا به‌اختصار JCR، منتشر می‌شود. این ضریب٬ نه برای مقاله یا نویسنده٬ بلکه برای مجله محاسبه می‌شود. محاسبه برمبنای یک دوره سه‌ساله صورت می‌گیرد. فرضاً اگر در سال ۸۴ جمعاً ۴۰ ارجاع به یک مجله صورت گرفته باشد و در آن مجله در سال ۸۲ تعداد ۲۶ مقاله و در سال ۸۳ تعداد ۲۴ مقاله چاپ‌شده باشد٬ ضریب ارجاع آن مجله٬ از تقسیم ۴۰ بر ۵۰ به دست می‌آید که ۸/۰ است؛ یعنی به‌طور متوسط٬ هر مقاله آن نشریه ۸/۰ مرتبه مورد استناد مقالات دیگر قرارگرفته است.

ISI بودن یک مجله را چگونه تعیین کنیم؟

بهترین راه٬ مراجعه به سایت‌هایی نظیر تامسون است؛ زیرا همچنان که گفته شد٬ هم تعداد مجلات زیاد است و هم ISI محسوب شدن یک مجله ممکن است همیشگی نباشد. هر نشریه با هر امتیاز علمی در کشور چاپ شود اگر ضریب تأثیرش صفر باشد، در این پایگاه قرار نمی‌گیرد. متأسفانه، در حال حاضر تمامی نشریات ایرانی دارای ضریب تأثیر صفر بوده و جایی در این پایگاه ندارند.

چگونه بدانیم که یک مجله در ISI ایندکس شده است یا نه؟

برای اینکه بدانیم آیا یک مجله درجۀ آی اس آی دارد یا نه؟ (توجه: جستجوی خود سایت تامسون رویترز زیاد دقیق نیست و گاهی وقت‌ها نام نشریات را نمی‌آورد) کافی است که نام نشریه را به این شکل در Google وارد کنیم:

“Journal Name” site:thomsonreuters.com

برای مثال

“JOURNAL OF BANKING & FINANCE” site:thomsonreuters.com

یا اینکه به‌جای نام مجله، ISSN مجله را وارد جستجوگر Google می‌کنیم:

“ISSN: 0378-4266” site:thomsonreuters.com

که نتیجه جستجو در زیر مشاهده می‌شود

Journal Search – Science – Thomson Reuters
Science thomsonreuters.com … Site. Client. proxystylesheet. Output. Search. allAreas … JOURNAL OF BANKING & FINANCE. Monthly: ISSN: 0378-4266: ELSEVIER SCIENCE BV, PO BOX 211, AMSTERDAM, NETHERLANDS, 1000 AE. Coverage …
science.thomsonreuters.com/cgi-bin/jrnlst/jlresults.cgi?…

برای جستجوی الفبایی نیز از لینک زیر استفاده نمایید:

http://scientific.thomsonreuters.com/cgi-bin/linksj/search.cgi?letter=d

لیست ژورنال‌های ISI را از کجا بیاوریم؟

http://science.thomsonreuters.com/mjl

منبع : daneshjoonline